Maakt mooi weer ons gelukkiger?
In Nederland is het weer met regelmaat het gespreksonderwerp van de dag. En als het zonnetje dan eindelijk schijnt lijken we (bijna) allemaal een stuk blijer te zijn. Maar maakt mooi weer ons nou echt gelukkiger? En is verhuizen naar het buitenland voor het weer een goed idee?
Programma’s zoals ‘Ik vertrek’ en ‘ Het Spaanse dorp Polopos’ kennen allemaal deelnemers die graag in het warme zuiden willen wonen. Hier is het weer nou eenmaal veel aangenamer en daardoor het leven mooier. Dat ze eerst flink door het stof moeten gaan om iets op te bouwen lijkt het allemaal waard: de zon is hier en dus ben ik blij.
En dat is precies waar de meeste mensen over dromen: mooi weer. De late zomeravonden, het eerste glas wijn op een terras, daar wordt een mens toch gelukkig van?
Het verslavende effect van de zon
Het lijkt er op dat lekker weer iets met ons mensen doet. En dat klopt ook. Zonnestralen stimuleren de aanmaak van endorfine. Endorfine heeft een pijnstillend effect en blijkt uit onderzoek van de Amerikaanse wetenschapper David Fisher een verslavend effect te hebben. Door dit pijnstillende effect worden we minder kritisch - we voelen ons immers zo goed dat we dit willen behouden.
Maar het pijnstillende effect beïnvloed alleen ons gedrag en niet persé ons geluk. We worden makkelijk en minder kritisch maar dit beïnvloed nog niet de aanmaak van geluksstofjes in onze hersenen.
Onderzoek Californië en Midwesten
Maar, kunnen we dan al aantonen of mooi weer ons gelukkiger maakt? Niet helemaal. Ondanks dat mensen in het zonnige Californië volgens onderzoek van Daniel Kahneman in 1998 minder klagen over het weer dan mensen in het regenachtig Midwesten in Amerika zijn ze niet persé gelukkiger. Het onderzoek toonde aan dat de bevolking van beide gebieden even gelukkig is.
Invloed geluk
Het lijkt lastig te geloven maar het weer heeft dus echt geen invloed op ons dagelijkse levensgeluk concludeert de Nederlandse sociaal-psycholoog Jaap Denissen in 2008. Hij deed onderzoek naar de stemmingen van 1200 proefpersonen gebaseerd op het weerbericht per dag. Sommige mensen bleken wel een voorkeur te hebben voor bepaald weer maar grotendeels deden de weerelementen niks voor hen algemene stemming.
Maar, hoe komt het dan dat je een euforisch geluksmomentje kan ervaren zodra de eerste zonnestralen doorbreken? Weer beïnvloed niet zo zeer je geluk of algemene stemming maar kan wel je stemming op een kort moment veranderen. Als het bijvoorbeeld de hele dag regent en daarna de zon doorkomt, dan kan je een kort moment van geluk ervaren. Dit is echter maar tijdelijk en kort en beïnvloed niet je algehele geluk. En dit gevoel is vooral het sterkst bij weersverandering.
Wat eigenlijk best gek is, want hoe vaak zijn we nu echt buiten? Grotendeels ervaren we het weer van achter het glas. Een hypothese is dat het effect van weer nog zo’n groot effect op de mens heeft door ons verleden. In de jaren ‘80 werd elke dag nog op de radio de weersvoorspellingen uitgezonden voor de land- en bouwsector. Tegenwoordig zijn we veel minder afhankelijk van het weer.
Affective forecasting
Maar, het kan wel zo zijn dat de gevolgen die het weer vroeger voor ons hadden nog invloed hebben op onze gedachten bij het weer nu. Het is daarom ook niet zo gek dat we denken dat het weer ons gelukkiger maakt dan het daadwerkelijk doet. De verwachting van het gelukkige gevoel ‘affective forecasting’ genoemd is hoger dan het daadwerkelijke geluksgevoel. Anders gezegd: men overschat de effecten van het weer.
Met affective forecasting in gedachte zoomen we in op een situatie van iemand die naar het buitenland verhuisd vanwege het mooie meer. De persoon denkt dat iedere dag mooi weer het algemene geluksgevoel gaat veranderen. Maar deze persoon gaat teleurgesteld worden. Uiteindelijk raak je ook hier aan gewend en kom je weer bij je basis geluk. Typisch een gevalletje van affective forecasting.
Dus, maakt mooi weer ons gelukkiger?
Nee, mooi weer maakt ons niet gelukkiger. De zon heeft wel degelijk een verslavend gevoel maar dit beïnvloed enkel de manier waarop je op dat moment handelt. Een weersverandering van regen naar zon kan wel een geluksmomentje veroorzaken maar dit is van korte duur. En verhuizen naar het buitenland vanwege de zon maakt je niet gelukkiger.
